Anne: Coach met ervaring

ten tijde van het onderstaande artikel begon Anne aan de opleiding tot ‘ervaringskundig coach’. Deze opleiding werd gefinancierd door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en is speciaal bedoeld voor leden van patiëntenverenigingen.

Het doel van die opleiding is om binnen een vereniging coaches op te leiden, die vervolgens leden van die vereniging gaan begeleiden. Voorwaarde is wel dat die coaches ‘ervaringskundig’ zijn en een HBO-diploma op gezondheidsterrein op zak hebben. Dat wil zeggen, dat ze zelf ook een vergelijkbare ziekte, aandoening of handicap hebben (meegemaakt) als de degenen die ze gaan begeleiden. Juist die eigen persoonlijke ervaring helpt hen om anderen beter te kunnen coachen.

Ervaring inzetten om anderen te helpen
Anne is net als Marjorie Holtus coördinator van de Vereniging van Mensen met Brandwonden. En dat is ze niet voor niks. Als kind was Anne slachtoffer van een ernstig verkeersongeval. Hierdoor heeft zij stevige littekens op grote delen van haar lichaam opgelopen. Anne: “Die ervaring, hoe vervelend ook, was ooit de reden dat ik in de brandwondenwereld wilde gaan werken. Daar kon ik iets positiefs doen met die negatieve ervaring. Datzelfde geldt nu ook voor de opleiding tot coach. Ik kan mijn ervaring nu heel concreet inzetten om anderen als coach te gaan helpen.”

De opleiding bevatte naast theorie ook een praktisch deel. Anne: “Meteen vanaf de start ga je mensen coachen. Via oproepen op internet had ik binnen no time vijf mensen met brandwonden of necrotiserende wekedeleninfectie (NWDI) die ik kon gaan begeleiden. Best spannend. Hoewel ik een sociaalpedagogische achtergrond heb, word je toch behoorlijk in het diepe gegooid.”

Marcel was één van de mensen die op de oproep van Anne reageerde. Als baby verbrandde Marcel grote delen van zijn benen en billen door een hete kruik. Doordat hij op sommige plekken zelfs tot op het bot verbrand was, verloor hij daarbij een aantal tenen en een deel van zijn hiel en bil. Marcel: ”Ondanks mijn beperkingen heb ik me altijd aardig door het leven heen geslagen. Maar ik heb er wel voor moeten vechten. In 1977, toen ik solliciteerde voor een baan als docent, werd ik afgewezen omdat ik niet door de medische keuring kwam vanwege mijn brandwonden. Dat heb ik toen aangevochten en uiteindelijk toch gewonnen.” Zo kwam Marcel in het onderwijs terecht, waar hij met veel plezier en passie werkte. De laatste jaren doet hij dat als directeur van een basisschool. Over zijn brandwonden en zijn beperkingen had hij het eigenlijk nooit. “Ik ben van het type ‘niet klagen, maar dragen’. Niemand hoefde te weten wat mijn sores waren. Geen van mijn collega’s wist daarom van mijn beperkingen.” En beperkingen had hij. En eigenlijk steeds meer, zeker naarmate hij ouder werd. Marcels klachten namen dusdanig toe, dat het hem in zijn werk steeds meer belemmerde. Door zijn diepe brandwonden had Marcel onder andere last van aanhechtingspijnen en spasmen. Door artrose, botontkalking en veroudering van de huid werd de problematiek rondom alle scharniergewrichten ook steeds groter. Marcel had inmiddels al diverse therapieën met meer en minder succes uitgeprobeerd.

Uit de kast
“Noodgedwongen moest ik toen ‘uit de kast komen’ met mijn brandwondenverhaal. Ik wilde graag minder gaan werken en moest dus gaan vertellen waarom. Dat heb ik toen ook gedaan, maar dat was niet eenvoudig. En minder werken bleek geen optie voor het schoolbestuur. Sindsdien ben ik in een soort administratieve molen terecht gekomen waar je niet blij van wordt.
Ik moest stoppen met mijn werk, omdat het gewoon niet meer ging. Het is nu nog maar afwachten hoe het straks verder gaat, qua inkomen of vervangend werk.” Door deze situatie had Marcel, eigenlijk voor het eerst in zijn leven behoefte aan hulp van lotgenoten. “Er is zoveel onbegrip bij gewone mensen, maar ook bij artsen en instanties. Het is dan heerlijk om met mensen te praten die weten wat het is om brandwonden te hebben.” Marcel reageerde daarom op de oproep van Anne. Hij was op zoek naar iemand die hem kon helpen bij zijn besognes en waar hij zijn ei kwijt kon. Dat werd Anne. Nadat Marcel de oproep had gelezen reageerde hij direct en samen gingen ze het coachingstraject in. Ze ontmoetten elkaar diverse malen. Voor beiden was het een bijzondere ervaring.

Herkenning en erkenning
Anne: ”Ik vond het best pittig. Ik had de neiging om direct allerlei dingen voor Marcel te willen gaan regelen, maar dat moest ik dus juist niet doen. Als coach moet ik de ander helpen om het op een goede manier zelf te doen. Op die valkuil moest ik wel letten.” Marcel: ”Ik vond de gesprekken die ik met Anne had erg prettig. Het is fijn voor mij om met iemand te praten die precies begrijpt waar het om gaat. Anne heeft vergelijkbare dingen meegemaakt. Een stukje herkenning en erkenning. Het kwam bij mij hard aan dat je een leven lang, ondanks je brandwonden, keihard gewerkt hebt en dat je dan vervolgens zo afgeserveerd wordt. Ze heeft me ook echt geholpen. Enerzijds bij mijn zoektocht naar betere medische hulp en met het omgaan met instanties, maar ook bij mijn late ‘coming out’. Ik heb deze zomer alweer veel vaker de korte broek aangetrokken. Ik hoef het allemaal steeds minder te verstoppen. Dat voelt goed.”

Anne’s opleiding is inmiddels afgerond en zij is nu ‘gecertificeerd ervaringscoach’. Daarnaast is ook ons verenigingslid Stefanie Michelis coach. Beide dames zetten hun kennis en ervaring graag in voor mensen met brandwonden (of littekens) die behoefte hebben aan een coach.

  • Door Hein Zoete