Niet zeuren, gewoon aanpakken en doorgaan, was het motto in de jaren ’50 toen Co zijn brandwonden opliep. Door een toeval vond Co vijftig jaar later pas de hulp die hij nodig had voor zijn littekens.

Co was twee jaar oud toen hij door heet water derdegraadsbrandwonden opliep op beide bovenbenen en rug. Het gebeurde bijna 70 jaar geleden. De was werd toen nog hoofdzakelijk met de hand gedaan. Om te wassen werd een teil met water op een fornuis aan de kook gebracht en daarna op de grond gezet. “Naast die teil stond een kinderstoeltje waarop ik ging zitten om mijn schoentjes aan te doen”, vertelt Co. “Ik wiebelde wat en viel toen achterover in het hete water.”

Co woonde in die tijd in Rotterdam vlakbij het toenmalige Zuiderziekenhuis. Een chirurg van dat ziekenhuis was net terug uit Amerika waar hij een nieuwe methode had geleerd voor huidtransplantatie bij brandwondenpatiënten. De eigen gezonde donorhuid wordt daarbij verwijderd en opgerekt zodat er meer oppervlakte mee kan worden bedekt. De arts heeft dit toen bij Co toegepast. “Ik heb daarmee veel geluk gehad. Ik had het anders door het grote oppervlak aan derdegraads verbrande huid waarschijnlijk niet overleefd.”

Tot zijn 14e jaar leerde Co alle ziekenhuizen in Rotterdam van binnen kennen. Was het niet voor transplantaties, dan was het wel voor littekenbehandelingen of bestralingen. Veel weet hij er niet meer van. “De laatste keren kan ik mij nog herinneren, maar van daarvoor weet ik heel weinig.”

Rotterdammer
Over zijn ongeluk en littekens werd weinig gesproken. “Daarbij moet je weten dat er in die jaren totaal geen hulpverlening was. Voor mijn ouders is het vreselijk geweest. En het had ook grote invloed op het gezin. Mijn broer en zus kregen veel minder aandacht, want mij ouders waren altijd met mij op pad, soms zelfs drie keer in de week voor bestralingen. Mijn vader, vorig jaar overleden op 100-jarige leeftijd, heb ik er nog wel eens naar gevraagd. Ik heb hem ook gevraagd hoe ik er zelf onder was. ‘Je was manmoedig’, zei hij.” Een treffende typering. Ook later met collega’s op zijn werk werd niet over het ongeluk en littekens gesproken. Co is wat dat betreft een echte Rotterdammer. “Ik wilde niet zeuren, maar gewoon aanpakken, doorgaan.”

Vervroegd stoppen
Hij besteedde weinig aandacht aan zijn littekens en beperking. Op zijn 16de ging Co werken in de elektrotechniek en volgde in de avonduren de lerarenoplei­ding. Hij stond nooit voor de klas, maar ging aan de slag als werkmeester in de sociale werkvoorziening en deed daarna arbeidsonderzoek voor mensen met een beperking ten behoeve van reïntegratietrajecten. Op zijn 58ste kon hij vervroegd stoppen na een werkzaam leven van 42 jaar. Co had zelf graag door willen werken tot zijn 62ste, maar na een verkeersongeval en de daar­opvolgende revalidatie was het beter om gebruik te maken van een vervroegde uittredingsregeling.

Verkeersongeluk
Na dit ongeval in 2005 startte Co een traject in een revalidatiecentrum. Voor verdere behandeling kwam hij daarna terecht bij een zelfstandige fysiotherapeut. “Die therapeut zag mijn littekens en vond dat ik toch eens moest nagaan of daar wat aan te doen is. Mijn huid stond helemaal strak en ik had lage rugklachten. Achteraf gezien had ik er altijd al heel veel last van. Zo bezocht ik op mijn 58ste voor het eerst een huidthe­rapeut. Toen zij de littekens zag stelde zij voor om een deskundige om advies te vragen. Na dit advies ben ik 1,5 jaar een drukpak gaan dragen in combinatie met wekelijkse huidtherapie. Ik vraag mij nu nog wel eens af hoe ik dat heb volgehouden. In een drukpak en ook nog tijdens een hete zomer, dat viel niet altijd mee.” Maar het resultaat was de moeite waard. De huid werd soepel ondanks de oudere littekens. Sindsdien is Co onder behandeling van een huidtherapeut gebleven om de huid soepel te houden en om ergere bewegingsbeperking te voorkomen.

LPG
“Een tijd geleden kreeg ik echter een wondje in mijn zij, dat niet dicht ging, ondanks allerlei zalfjes. Het was op een heel lastige plek onder mijn broekband. De arts in het BWC Rotterdam stelde toen voor om een behandeling met LPG (een apparaat voor huidmassage) of microneedling (zie verderop) te proberen. LPG (fabrieks­naam) is een huidmassageapparaat dat met een soort stofzuigertje met rollers de huid van de littekens optilt en oprekt. Dit gaat veel sneller en effectiever dan met manuele huidtherapie. Het is niet goedkoop. Tien behandelingen kosten al snel 600 euro. Een tijd later zag ik zo’n apparaat in een stand op de landelijke brandwondendag. Ik informeerde ernaar en het eerste wat de vertegenwoordiger vroeg, was: ‘Welke verzeke­ring heeft u? ‘Oh …… die! Nou die doet heel moeilijk’. Als dat de eerste vraag is, dan krijg je er wel de pest in.”

Hogeschool Utrecht
“Via het BWC kreeg ik een lijst met huidtherapeuten die ook met een LPG-apparaat (mechanische bindweefselmassage) werkten. Zo kwam ik bij de Hogeschool Utrecht (HU) terecht. Deze hogeschool heeft een opleiding huidtherapie en zoekt ook mensen met littekens waarmee studenten kunnen oefenen (zie uitgelichte tekst hieronder). Ik heb mij toen direct aangemeld. Na de intake ben ik bij de HU begonnen met een weke­lijkse LPG-behandeling van benen en rug. Ik doe het in de eerste plaats voor mijzelf, maar zeker ook voor de opleiding. Ze zijn heel blij met mij, want ik ben een hele goede case en er zijn weinig brandwondenpatiënten die er zoveel tijd voor kunnen vrijmaken. Je moet er mentaal wel toe in staat zijn en goed kunnen aangeven tot hoever men met de behandeling kan gaan. Je hebt met studenten en docenten te maken, het zijn geen artsen.”

Microneedling
“Voor het wondje in mijn zij word ik behandeld met microneedlng. Dit apparaatje maakt in een paar se­conden een heleboel gaatjes in het litteken. De gaatjes genezen en dit leidt tot remodulering van het litte­kenweefsel. De spanning op het litteken rond het wondje wordt zo weggehaald. Ik heb nu om de vier weken een half uur een behandeling en het blijkt te werken. Ik heb resultaat. Ze gaan mijn bevindingen terugkoppelen naar het brandwondencentrum, heb ik gehoord. Het is mooi als ik zo mee kan helpen aan de verdere ontwikkeling. Zo lang ik het kan opbrengen om iedere week naar Utrecht te gaan, zal ik dat doen. “

Hogeschool Utrecht
Bij de poli Huidzorg van de Hogeschool Utrecht zijn patiënten met brandwondenlittekens welkom voor behandeling. De therapie wordt uitgevoerd door studenten onder supervisie van huidherapiedocenten. Voor intake kan contact worden opgenomen met 088-4815777.

Door Frits Haasjes