Ik zag de vlammen dansen op mijn mouwen

Categorie: Ervaringsverhaal

Ook bedrijfsongevallen leiden soms tot brandwonden. Meestal als gevolg van heet water of stoom (45%); vuur en vlammen zijn in 11% van de gevallen de oorzaak (1). Achter ieder cijfer zit echter een persoonlijk verhaal. Zoals dat van een jonge soldaat uit de Landmacht, Peter genaamd (2).

Het peloton waar Peter (20 jaar) deel van uitmaakt, was op oefening in een Nederlands bos. Om 04:00 uur werd Peter wakker gemaakt voor zijn wachtdienst. Hij kroop in een groot pantservoertuig en nam plaats in de geschutskoepel. Zijn meerdere Karel lag achter in het voertuig te slapen. Peter had de opdracht om op wacht te staan achter de mitrailleur die hij vanuit de koepel kon bedienen. In het pantservoertuig was genoeg ruimte voor maximaal negen man. Peters peloton had er de avond ervoor nog gezamenlijk gekookt op een gasstelletje. Omdat het een koude nacht was, stond de kachel – die net die dag gerepareerd was teruggekomen – in het voertuig op de hoogste stand. Ondanks die aangename temperatuur droeg Peter meerdere lagen bovenkleding.

“Ik voelde in eerste instantie geen pijn. Dat vond ik vreemd, want ik zag dat de vlammen om mijn lichaam heen kwamen.”

Grote steekvlam

“Omstreeks 04:15 uur was ik bezig de omgeving te scannen op bijzonderheden. Ik hoorde een doffe plof en zag direct daarna een grote steekvlam. Ik had geen idee wat er gebeurd was, maar wist meteen dat er onder mij iets in brand stond, al wist ik niet wat. Ik voelde in eerste instantie geen pijn. Dat vond ik vreemd, want ik zag dat de vlammen om mijn lichaam heen kwamen.”

Met hulp van collega Marcel wist Peter uit de koepel te klimmen en zich op de grond te laten vallen. “Mijn jas en mijn broek stonden op dat moment in brand. Ook de mouwen van mijn jas stonden in brand. Ik zag namelijk de vlammen dansen op mijn mouwen.” Eenmaal op de grond rolde Peter van links naar rechts om de vlammen te doven. En nog steeds voelde hij geen pijn. Collega Marcel was diep onder de indruk van wat hij zag. Marcel: “Peter zijn hele gezicht was verbrand; de rook van de hitte kwam nog van zijn lichaam af.”

Weinig bijgebleven

Meerdere collega’s waren ondertussen bezig het voertuig te blussen. Ook had Marcel de slapende Karel uit het voertuig gehaald. Dat wist Peter echter niet. “Ik ben naar de achterzijde van het voertuig gerend omdat ik dacht dat Karel nog in het voertuig lag te slapen. Later begreep ik dat Karel al was bevrijd.” Hoewel Peter bij bewustzijn bleef, is hem van het vervolg weinig bijgebleven. Zijn collega’s belden 112 en koelden Peter met natte gaasjes. Vervolgens reden ze Peter naar de openbare weg. In het bos kon immers geen civiele ambulance komen.

Peter bracht acht dagen in het brandwondencentrum in Rotterdam door met tweedegraads brandwonden op zijn gezicht en beide benen. Bovendien hield hij een pijnlijke knie over aan de val van het voertuig. Zijn bovenlijf bleef echter gespaard: “De lagen kledingstukken op mijn bovenlichaam hebben als bescherming gediend.”

Later vertelde de Marechaussee Peter dat vermoedelijk een gasbusje tegen de kachel was aangerold en geëxplodeerd. Waarschijnlijk het gasbusje van het gasstel om te koken. Het is inmiddels tien maanden later. Peter is lichamelijk goed hersteld van het ongeluk. Hij krijgt hulp voor het verwerken van het trauma en re-integreert in zijn peloton. • Door Susan Schutjes

1 Nederlandse Brandwonden Stichting (2014). Jaarverslag 2013, pagina 78. Te lezen op de website: http://brandwondenstichting.nl/organisatie/ cijfers-feiten/jaarverslag/

2 Op verzoek zijn alle namen fictief. Het verhaal is gebaseerd op het proces-verbaal van het Ministerie van Defensie dat door de soldaat aan InFocus ter beschikking is gesteld. Het Ministerie heeft goedkeuring verleend aan de publicatie van dit artikel.